1. Założenia programu
U podstaw programu „Zdrowy Uczeń” leży potrzeba rozpowszechniania działań z zakresu promocji zdrowia.
Zdrowie jest nieodłącznym warunkiem osiągnięć szkolnych i dobrej jakości życia. Pożądane postawy i nawyki kształtowane są poprzez zdobywanie wiedzy o zdrowiu oraz umiejętności.
Program kierowany jest do dzieci i młodzieży uczęszczających do szkół publicznych, dla których m.st. Warszawa jest organem prowadzącym, tj. podstawowych, gimnazjów
i ponadgimnazjalnych, w których realizowane są świadczenia zdrowotne w środowisku nauczania i wychowania zakontraktowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia oraz
w placówkach opiekuńczo-wychowawczych.
Osobami realizującymi program są głównie pielęgniarki szkolne. Ponadto przy realizacji poszczególnych tematów możliwa jest współpraca z zapraszanymi osobami, np.: lekarzami, dietetykami, położnymi, itp.
2. Warunki realizacji programu
Program przewiduje udział uczniów w różnego rodzaju przedsięwzięciach organizowanych przez pielęgniarkę, np. apele, konkursy, przedstawienia o tematyce zdrowotnej, pokazy, itp.
Ponadto program przewiduje możliwość wsparcia realizatorów poprzez opracowanie
i dostarczenie materiałów edukacyjnych i informacyjnych do wykorzystania przez pielęgniarki, jak również możliwość uczestnictwa w szkoleniach w obszarze związanym
z promocją zdrowia oraz włączenie realizatora w prace wspierające kampanie prowadzone przez m.st. Warszawa, np. „Wiem co jem”.
3. Cele
Cel główny:
Zapewnienie warunków do zdobywania przez uczniów wiedzy w zakresie zachowań prozdrowotnych i poszanowania własnego zdrowia oraz innych osób.
Cele pośrednie:
- Przekazanie wiedzy na temat higieny osobistej w tym jamy ustnej oraz prawidłowego odpoczynku, jako czynników mających ścisły związek pomiędzy prawidłowym myciem zębów a chorobami przyzębia i występowaniem próchnicy oraz prawidłową higieną odpoczynku i aktywności fizycznej a zdrowiem fizycznym i psychicznym,
- Edukowanie dzieci i młodzieży w zakresie racjonalnego modelu żywienia i picia wody jako czynnika mającego ścisły związek pomiędzy sposobem odżywiania
a zachowaniem zdrowia, - Nauka zasad i ćwiczenie umiejętności udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej oraz nauka unikania zagrożeń,
- Zwiększenie świadomości dotyczącej wczesnego wykrywania chorób nowotworowych oraz nauka samobadania piersi u dziewcząt oraz jąder u chłopców,
- Przekazanie wiedzy na temat czynników ryzyka chorób układu krążenia oraz możliwości działań w zakresie ich zapobiegania. Wpływ palenia tytoniu
na powstawanie chorób układu krążenia.
Program jest uchwalany co roku, ale realizowany w perspektywie wieloletniej.
4. Treści
W roku 2017 program skupi się na następujących zakresach tematycznych:
- Higiena i jej wpływ na zdrowie fizyczne i psychiczne: higiena jamy ustnej jako ważny czynnik zapobiegający próchnicy, czysta skóra - zdrowie i uroda, higiena wzroku
i słuchu jako ważne elementy percepcji, odpoczynek oraz aktywność fizyczna jako ważny element higieny, - Odżywianie: zdrowe i racjonalne odżywianie oraz picie wody, czynniki wpływające na niewłaściwe odżywianie, skutki złego żywienia, higiena przygotowywania
i spożywania posiłków, - Pierwsza pomoc i unikanie zagrożeń: udzielanie pierwszej pomocy, bezpieczne korzystanie z kąpielisk, niebezpieczeństwo zabaw z petardami,
- Wczesne wykrywanie chorób nowotworowych „Piersi - uroda i zdrowie” - nauka samobadania piersi oraz „Zdrowe jądra” – nauka samobadania jader,
- Profilaktyka chorób układu krążenia.
5. Metody i środki realizacji
Metodami realizacji programu „Zdrowy Uczeń” będą: wykłady, pogadanki, różnego rodzaju formy graficzne, pokazy filmów, indywidualne rozmowy, konkursy, festyny, ćwiczenia
i pokazy, gry, zabawy, testy oraz inne.
6. Ewaluacja i wskaźniki do monitorowania oczekiwanych efektów
- Przeprowadzanie wśród uczniów ankiet, testów lub innych form sprawdzających wiedzę
z zakresu przyswojonych treści dotyczących tematów realizowanego programu. Dokumenty sprawdzające wiedzę uczniów przechowywane są przez realizatorów i winny być przekazane do dyspozycji m.st. Warszawy na każde żądanie. - Przeprowadzanie ankiet ewaluacyjnych wśród pielęgniarek realizujących program. Wzory ankiet ewaluacyjnych oraz wzory zbiorczych sprawozdań z ewaluacji programu stanowić będą załączniki do umowy.
Wskaźniki ewaluacji bezpośrednio po zakończeniu:
- ilościowe (twarde) – liczba dzieci i młodzieży biorących udział w poszczególnych tematach,
- jakościowe:
- rezultatu (miękkie): zwiększanie wiedzy uczniów - przeprowadzanie testów wiedzy,
- oddziaływania: zwiększanie atrakcyjności programu i zaangażowania uczniów w trakcie realizacji - prowadzenie obserwacji uczestniczącej niekontrolowanej.