PROGRAM POLITYKI ZDROWOTNEJ BADAŃ PRZESIEWOWYCH W KIERUNKU WYKRYCIA ZAKAŻENIA WIRUSEM ZAPALENIA WĄTROBY TYPU „C”
Okres realizacji 2021-2022
FINANSOWANY ZE ŚRODKÓW SAMORZĄDU WOJEWÓDZTWA MAZOWIECKIEGO REALIZOWANY W PUNKTACH POBRAŃ i GABINETACH ZABIEGOWYCH PRZYCHODNI SZPZLO WARSZAWA PRAGA-PÓŁNOC
PUNKT POBRAŃ LABORATORIUM ul. DĄBROWSZCZAKÓW 5
Od poniedziałku do piątku w godzinach 10 : 00 – 12 : 00
14 : 00 – 15 : 00
PUNKY POBRAŃ ul. JAGIELLOŃSKA 34
Od poniedziałku do piątku w godzinach 08 : 00 – 17: 00
Telefon 22 619 42 31
PUNKT POBRAŃ ul. OTWOCKA 1
Od poniedziałku do piątku w godzinach 08:00 - 17 : 00
Telefon 22 619 43 31
PUNKT POBRAŃ ul RADZYMIŃSKA 101/103
Od poniedziałku do piątku w godzinach 08 : 00 – 17 : 00
Telefon 22 679 88 41 wew. 3121
22 679 88 41 wew. 3115
Cele programu polityki zdrowotnej i mierniki efektywności jego realizacji
II.1. Cel główny
Celem głównym programu jest uzyskanie do 31 grudnia 2022 r. nie mniejszego niż 90% poziomu wykonania badań przesiewowych w kierunku wykrycia zakażenia wirusem zapalenia wątroby typu C, z planowanej w programie grupy docelowej.
II.2. Cel szczegółowy
Zwiększenie poziomu wiedzy na temat profilaktyki zakażenia wirusem zapalenia wątroby typu C wśród 80% uczestników programu, w okresie jego realizacji.
II.3. Mierniki efektywności realizacji programu polityki zdrowotnej
- Iloraz liczby osób, którym wykonano badanie przesiewowe w kierunku wykrycia zakażenia wirusem zapalenia wątroby typu C i liczby osób z planowanej w programie grupy docelowej – wynik wyrażony w procentach (dotyczy celu głównego). Wartość docelowa miernika: min. 90%.
- Iloraz liczby osób, u których wzrósł poziom wiedzy na temat profilaktyki zakażenia wirusem zapalenia wątroby typu C i liczby osób, które uczestniczyły w badaniu wiedzy – wynik wyrażony w procentach (dotyczy celu szczegółowego nr 2). Wartość docelowa miernika: min. 80%.
- Charakterystyka populacji docelowej oraz charakterystyka interwencji, jakie są planowane w ramach programu polityki zdrowotnej
III.1. Populacja docelowa
Do programu zostaną włączone osoby, które ukończyły 18 r.ż. z województwa mazowieckiego, które spełniły kryteria kwalifikacji do udziału w programie wskazane w podrozdziale III.2. Kryteria kwalifikacji do udziału w programie polityki zdrowotnej oraz kryteria wyłączenia z programu polityki zdrowotnej.
Zgodnie z danymi GUS w 2018 r. w województwie mazowieckim populacja osób w wieku pow. 18 lat wynosiła 4 323 137 . Ze względu na ograniczoną kwotę przeznaczoną na realizację programu jest to populacja docelowa z grupy ryzyka, która może zostać zakwalifikowana do udziału w programie. Przy planowanym budżecie na realizację programu w wysokości 800 000 zł, będzie można wykonać badania 2 402 osobom. W przypadku dużego zainteresowania programem i dużej liczby chętnych do udziału w nim, Zarząd Województwa Mazowieckiego może podjąć decyzję o zwiększeniu środków przeznaczonych na realizację programu, uwzględniając posiadane środki finansowe.
III.2. Planowane interwencje
Program zakłada dwa typy interwencji:
- badanie przesiewowe w kierunku wykrycia HCV składające się z:
- badania wykrywającego przeciwciała anty-HCV,
- badania HCV-RNA metodą PCR (w przypadku wyniku dodatniego wykrywającego przeciwciała anty-HCV),
- edukację zdrowotną wraz z dwukrotnym badaniem wiedzy.
Badanie wykrywającego przeciwciała anty-HCV będzie realizowane przy pomocy analizy próbki krwi. Badanie oraz wszelkie aspekty jego dotyczące muszą spełniać wymagania opisane w rekomendacjach dotyczących diagnostyki laboratoryjnej zakażeń WZW C zamieszczonych na oficjalnej stronie Krajowej Izby Diagnostów Laboratoryjnych. Badania muszą być wykonywane zgodnie z rekomendacjami aktualnymi na dzień wykonania badania. W przypadku wyniku negatywnego uczestnik zostanie powiadomiony o wynikach badania w czasie nie dłuższym niż 10 dni kalendarzowych od uzyskania przez realizatora wyników badania. W przypadku wyniku pozytywnego realizator wykonana badanie HCV-RNA metodą PCR.Badanie HCV-RNA metodą PCR zostanie wykonane tylko u osób z pozytywnym wynikiem badania wykrywającego przeciwciała anty-HCV. Celem tej interwencji jest wykluczenie wyników pozytywnie fałszywych badania wykrywającego przeciwciała anty-HCV. Badanie to może być wykonywane z tej samej próbki krwi co badanie wykrywające przeciwciała anty-HCV. Badanie oraz wszelkie aspekty jego dotyczące muszą spełniać wymagania opisane w rekomendacjach dotyczących diagnostyki laboratoryjnej zakażeń WZW C zamieszczonych na oficjalnej stronie Krajowej Izby Diagnostów Laboratoryjnych. Badania muszą być wykonywane zgodnie z rekomendacjami aktualnymi na dzień wykonania badania. Realizator może wykonać analizę próbki krwi w laboratorium będącym częścią organizacyjną jednostki, którą prowadzi bądź zlecać ją innej jednostce. W każdym przypadku bierze pełną odpowiedzialność za wykonanie tej analizy. Uczestnik zostanie powiadomiony o pozytywnym wyniku badania wykrywającego przeciwciała anty-HCV oraz o wyniku jakościowego badania HCV-RNA w czasie nie dłuższym niż 10 dni kalendarzowych od uzyskania przez realizatora wyników.
W przypadku uzyskania pozytywnego wyniku badania anty-HCV i negatywnego wyniku badania HCV-RNA w PCR, uczestnik powinien być informowany o braku dowodów na obecność aktywnej infekcji HCV w jego organizmie.
W przypadku uzyskania pozytywnego wyniku badania anty-HCV i pozytywnego wyniku badania HCV-RNA w PCR, uczestnik powinien zostać skierowany do specjalisty w celu
III.3. Kryteria kwalifikacji do udziału w programie polityki zdrowotnej oraz kryteria wyłączenia z programu polityki zdrowotnej
Kryteria włączenia do programu polityki zdrowotnej
Osoba aplikująca do programu:
- w dniu zgłoszenia do programu musi mieć ukończone 18 lat;
- musi przedłożyć realizatorowi wypełniony druku świadomej zgody na udział w programie oraz oświadczenie o miejscu zamieszkania na terenie województwa mazowieckiego w rozumieniu Kodeksu cywilnego - zgodnie z Załącznikiem A.;
- należy do grupy wysokiego ryzyka wystąpienia zakażenia wirusem tj.:
- przyjmuje dożylne narkotyki,
- jest lub była pozbawiona wolności;
- posiada tatuaż lub piercing;
- została poddana zabiegom transfuzji krwi lub przeszczepu organów przed rokiem 1990;
- partnerzy seksualni tej osoby są po przebytym lub obecnie są zakażone HCV;
- jest zakażona HIV;
- ma objawy chorób wątroby;
- doznała urazu spowodowanego igłą;
- jest migrantem z krajów o wysokiej częstości występowania zakażeń (Egipt, Pakistan, Europa Środkowo-Wschodnia, Afryka oraz Azja);
- pracuje jako personel medyczny lub w służbach bezpieczeństwa publicznego i była narażona na ekspozycję krwi zakażonej HCV (ukłucie, kontakt przez błony śluzowe);
- jest dzieckiem matki zakażonej wirusowym zapaleniem wątroby.
Do programu będą mogły zostać włączone tylko osoby, które spełniły wszystkie kryteria włączenia.
Kryteria wyłączenia z programu polityki zdrowotnej
Niespełnienie, co najmniej jednego z kryteriów włączenia do programu określonych w pkt 1-3 powoduje wyłączenie z programu.
Ponadto wyłączenie z programu powodują następujące wskazania medyczne:
- przeciwskazania medyczne do wykonania świadczenia stwierdzone podczas kwalifikacji;
- udział w podobnym programie w ciągu 12 miesięcy od daty aplikowania do tego programu;
- przedłożenie realizatorowi przez uczestnika programu ustnej kub pisemnej rezygnacji z udziału w dalszych działaniach programu zgodnej z Załącznikiem B.
Uczestnik zostanie wyłączony z programu od razu po wystąpieniu kryterium wyłączenia.
III.4. Planowane interwencje
Program zakłada dwa typy interwencji:
- badanie przesiewowe w kierunku wykrycia HCV składające się z:
- badania wykrywającego przeciwciała anty-HCV,
- badania HCV-RNA metodą PCR (w przypadku wyniku dodatniego wykrywającego przeciwciała anty-HCV),
- edukację zdrowotną wraz z dwukrotnym badaniem wiedzy.
Badanie wykrywającego przeciwciała anty-HCV będzie realizowane przy pomocy analizy próbki krwi. Badanie oraz wszelkie aspekty jego dotyczące muszą spełniać wymagania opisane w rekomendacjach dotyczących diagnostyki laboratoryjnej zakażeń WZW C zamieszczonych na oficjalnej stronie Krajowej Izby Diagnostów Laboratoryjnych. Badania muszą być wykonywane zgodnie z rekomendacjami aktualnymi na dzień wykonania badania. W przypadku wyniku negatywnego uczestnik zostanie powiadomiony o wynikach badania w czasie nie dłuższym niż 10 dni kalendarzowych od uzyskania przez realizatora wyników badania. W przypadku wyniku pozytywnego realizator wykonana badanie HCV-RNA metodą PCR.Badanie HCV-RNA metodą PCR zostanie wykonane tylko u osób z pozytywnym wynikiem badania wykrywającego przeciwciała anty-HCV. Celem tej interwencji jest wykluczenie wyników pozytywnie fałszywych badania wykrywającego przeciwciała anty-HCV. Badanie to może być wykonywane z tej samej próbki krwi co badanie wykrywające przeciwciała anty-HCV. Badanie oraz wszelkie aspekty jego dotyczące muszą spełniać wymagania opisane w rekomendacjach dotyczących diagnostyki laboratoryjnej zakażeń WZW C zamieszczonych na oficjalnej stronie Krajowej Izby Diagnostów Laboratoryjnych. Badania muszą być wykonywane zgodnie z rekomendacjami aktualnymi na dzień wykonania badania. Realizator może wykonać analizę próbki krwi w laboratorium będącym częścią organizacyjną jednostki, którą prowadzi bądź zlecać ją innej jednostce. W każdym przypadku bierze pełną odpowiedzialność za wykonanie tej analizy. Uczestnik zostanie powiadomiony o pozytywnym wyniku badania wykrywającego przeciwciała anty-HCV oraz o wyniku jakościowego badania HCV-RNA w czasie nie dłuższym niż 10 dni kalendarzowych od uzyskania przez realizatora wyników.
W przypadku uzyskania pozytywnego wyniku badania anty-HCV i negatywnego wyniku badania HCV-RNA w PCR, uczestnik powinien być informowany o braku dowodów na obecność aktywnej infekcji HCV w jego organizmie.
W przypadku uzyskania pozytywnego wyniku badania anty-HCV i pozytywnego wyniku badania HCV-RNA w PCR, uczestnik powinien zostać skierowany do specjalisty w celu dalszej konsultacji oraz powinien otrzymać niezbędne informacje na temat stanu zdrowia oraz zalecanego postępowania w ramach profilaktyki wtórnej.
W ramach edukacji zdrowotnej realizator musi przekazać uczestnikowi programu wiedzę z zakresu :
- głównych dróg zakażeń i transmisji wirusów;
- korzyści wczesnego wykrycia HCV i wczesnego rozpoczęcia leczenia celem zapobieżenia poważnym schorzeniom (przewlekła choroba wątroby i rak wątroby);
- informacji o tym, że potencjalne przewlekłe zakażenia może przebiegać bezobjawowo, zwłaszcza we wczesnych etapach;
- miejsc, w których można otrzymać pomoc w zakresie zakażeń HCV ze szczególnym nastawieniem na jednostki udzielające świadczenia finansowane ze środków publicznych.
Przed przeprowadzeniem edukacji zdrowotnej, realizator zobowiązany jest do przeprowadzenia badania wiedzy wśród uczestników, w formie pre-testu, z zakresu profilaktyki HCV. Podczas badania zostanie użyte narzędzie stworzone przez realizatora programu. Badanie ma za zadanie sprawdzenie poziomu wiedzy uczestników programu przed rozpoczęciem edukacji zdrowotnej.
Po przeprowadzeniu edukacji zdrowotnej, w ramach ponownego badania sprawdzającego poziom wiedzy zostanie użyte to samo narzędzie, co przy początkowym badaniu wiedzy.
O wzroście poziomu wiedzy świadczy wynik lepszy o co najmniej jedną odpowiedź poprawną więcej w ponownym badaniu wiedzy.
Na etapie konkursu, realizator przedstawi kwestionariusz ankietowy wraz z poprawnymi odpowiedziami, którym będzie badał wiedzę uczestników programu z zakresu profilaktyki HCV. Test nie może zawierać więcej niż 10 pytań zamkniętych.
Wiedza przekazywana uczestnikowi przez realizatora będzie opierać się na aktualnych, rzetelnych źródłach naukowych. Realizator zorganizuje działania edukacyjne w formie grupowej lub indywidualnej. Preferowane są działania edukacyjne w formie indywidualnej.
Personel przeprowadzający edukację powinien spełniać warunki wskazane w podrozdziale IV.2. Warunki realizacji programu polityki zdrowotnej dotyczące personelu, wyposażenia i warunków lokalowych.
III.5. Sposób udzielania świadczeń zdrowotnych w ramach programu polityki zdrowotnej
- Realizator będzie wykonywał działania w ramach programu stawiając dobro uczestnika jako wartość najwyższą.
- Realizator zapewni uczestnikowi najwyższy możliwy poziom bezpieczeństwa na każdym etapie programu.
- Realizator będzie przeprowadzał działania programu w taki sposób, żeby uczestnik spędził możliwie najkrótszy okres czasu w placówce realizującej program.
- Świadczenia w ramach programu są udzielane uczestnikom programu bezpłatnie.
- Udział w programie jest dobrowolny.
- Uczestnik musi przedłożyć realizatorowi wypełniony druk świadomej zgody na udział w programie oświadczenie o miejscu zamieszkania na terenie województwa mazowieckiego w rozumieniu Kodeksu cywilnego zgodny z Załącznikiem A. przed rozpoczęciem działań w ramach programu.
- O włączeniu do programu decyduje kolejność zgłoszeń.
- Do programu będą włączone tylko osoby, które spełniły wszystkie kryteria włączenia.
- Świadczenia programu będą przerywane, a uczestnik zakończy udział w programie w przypadku kiedy zaistnieje co najmniej jedno kryterium wyłączenia.
- Pomieszczenia wykorzystywane w celu realizacji programu będą spełniały wymagania stawiane przez obowiązujące przepisy prawa.
- Do udzielania świadczeń w ramach programu zostaną użyte wyroby medyczne oraz środki lecznicze dopuszczone do użytku na terenie Polski oraz Unii Europejskiej.
- Sprzęt stosowany w programie musi spełniać wszystkie normy zgodne z obowiązującym prawem oraz posiadać niezbędne certyfikaty.
- Udzielanie świadczeń przez realizatora w ramach programu nie będzie wpływało negatywnie na inne świadczenia zdrowotne finansowane ze środków publicznych udzielane przez tego realizatora.
- Uczestnicy programu będą poinformowani o źródłach finansowania programu.
- Uczestnicy będą włączani do programu do momentu osiągnięcia limitu osób, jaki realizator zadeklarował na etapie konkursu na realizację programu.
- Dopuszczalne jest jednokrotne uczestnictwo w programie.
- Świadczeń w ramach programu będzie udzielała kadra posiadająca odpowiednie kwalifikacje, zgodne z obowiązującymi przepisami prawa oraz zapisami programu.
- Dokumentacja medyczna powstająca w związku z realizacją programu będzie prowadzona i przechowywana w siedzibie realizatora zgodnie z obowiązującymi przepisami dotyczącymi dokumentacji medycznej oraz ochrony i przetwarzania danych osobowych.
W przypadku wyłączenia uczestnika z programu realizator otrzyma wynagrodzenie.
III.6. Sposób zakończenia udziału w programie polityki zdrowotnej
Uczestnik zakończy udział w programie w przypadku, gdy:
- zostaną mu udzielone wszystkie świadczenia przewidziane w programie
- zaistnieje kryterium wyłączenia, o których mowa w podrozdziale III.2. Kryteria kwalifikacji do udziału w programie polityki zdrowotnej oraz kryteria wyłączenia z programu polityki zdrowotnej.
Dopuszczalne jest jednokrotne uczestnictwo w programie.
Uczestnicy będą mogli skorzystać ze świadczeń zdrowotnych finansowanych przez płatnika publicznego lub prywatnego w przypadku potrzeby/chęci skorzystania z dalszej diagnostyki i/lub terapii.
Interwencje stosowane w ramach trwania programu nie mogą stanowić żadnego zagrożenia dla zdrowia pacjentów. Wymagane jest by sprzęt stosowany w programie spełniał wszystkie normy zgodne z obowiązującym prawem oraz posiadał niezbędne certyfikaty.
Przed rozpoczęciem udzielania świadczeń przeprowadzana będzie kwalifikacja, pozwalająca stwierdzić ewentualne przeciwwskazania do uczestniczenia w programie.