Dzisiaj obchodzimy wyjątkowy dzień — Europejski Dzień Seniora, który zwraca uwagę na rolę osób starszych w społeczeństwie, ich potrzeby i codzienne wyzwania. To także symbol wdzięczności za mądrość życiową seniorów i okazja do zacieśniania więzi międzypokoleniowych.
Jednocześnie 20 października to Światowy Dzień Osteoporozy — dzień edukacji i uświadamiania, jak istotna jest profilaktyka i właściwe leczenie tej choroby, szczególnie wśród osób w starszym wieku. Według danych Narodowego Funduszu Zdrowia, w Polsce w 2024 r. szacuje się ok. 2,3 mln osób z osteoporozą, z czego 1,8 mln to kobiety.
Jednak tylko pewna część tej liczby jest zdiagnozowana i leczona — NFZ wskazuje, że stopień niedoszacowania chorych może sięgać aż 73 % (co oznacza, że ponad 1,6 mln osób może pozostawać niezdiagnozowanych).
Łącząc oba tematy — uznajemy, że zdrowie seniorów i profilaktyka osteoporozy idą ręka w rękę. To dzień, by przypomnieć, że zapewnienie dostępu do wiedzy, badań i działań prozdrowotnych wobec osób starszych to obowiązek całego systemu opieki i społeczności lokalnej.
Zdrowie seniorów
Starzenie się to proces naturalny, który może wiązać się z ograniczeniami ruchowymi, zmniejszoną kondycją fizyczną, pojawieniem się chorób przewlekłych, problemami ze wzrokiem, słuchem czy pamięcią. Jednak wielu problemom da się przeciwdziałać lub je opóźniać poprzez:
- profilaktykę i wczesne wykrycie chorób (nadciśnienie, cukrzyca, choroby serca, osteoporoza),
- regularne badania kontrolne, choćby u lekarza pierwszego kontaktu,
- zdrową dietę i aktywność ruchową dostosowaną do stanu zdrowia,
- edukację zdrowotną i wsparcie społeczne.
Osteoporoza to tzw. „cichy złodziej kości”
Osteoporoza to choroba, w której postępuje utrata gęstości i jakości kości, prowadząc do ich większej łamliwości i ryzyka złamań. Często przebiega bezobjawowo aż do momentu złamania. Złamania te — zwłaszcza w obrębie kręgosłupa, nadgarstka czy szyjki kości udowej — mogą radykalnie obniżyć jakość życia i zwiększyć ryzyko powikłań, a nawet śmiertelność u osób starszych.
Do najważniejszych czynników ryzyka osteoporozy należą:
- wiek (im starsza osoba, tym większe ryzyko),
- płeć żeńska (szczególnie po okresie menopauzy),
- niedobór wapnia i witaminy D3,
- brak aktywności fizycznej i siedzący tryb życia,
- używki - palenie papierosów i nadmierne spożycie alkoholu,
- przewlekłe stosowanie niektórych leków (np. sterydów),
- choroby współistniejące.
Co pacjent może zrobić?
- Poddać się badaniu densytometrycznemu (DXA) — to bezbolesne, nieinwazyjne i najbardziej precyzyjne narzędzie do pomiaru gęstości kości.
- Oznaczyć poziomy wapnia i witaminy D3 w surowicy, wykonać badania krwi i moczu w celu wykluczenia wtórnych przyczyn osteoporozy.
- Ocenić swój styl życia, najlepiej pod okiem specjalisty – sprawdzić czy dieta i aktywność są na odpowiednim poziomie.
- Ograniczyć czynniki ryzyka – prowadzić dietę bogatą w wapń, regularnie się ruszać (wystarczy nawet 15 minut spaceru każdego dnia), unikać używek.
- W przypadku rozpoznania – wdrożyć odpowiednie leczenie (farmakologiczne, suplementacja witaminy D, rehabilitacja) pod nadzorem lekarzy i specjalistów.
Osteoporozę można skutecznie kontrolować i spowalniać jej rozwój — to kluczowe szczególnie u osób starszych.
Potrzeby i wyzwania seniorów — w kontekście zdrowia kości
Osoby starsze często stoją przed szeregiem wyzwań — zarówno fizycznych, jak i psychicznych — które mogą wzajemnie się nasilać. Wśród nich są:
- ograniczona sprawność ruchowa i ryzyko upadków,
- współistnienie wielu chorób przewlekłych (cukrzyca, nadciśnienie, choroby sercowo-naczyniowe),
- izolacja społeczna, poczucie samotności,
- trudności z dostępem do informacji i zmieniającej się technologii,
- zagrożenia finansowe i ryzyko użycia nieuczciwych praktyk wobec seniorów,
- zagrożenie przemocą (także ekonomiczną) lub zaniedbaniem,
W kontekście osteoporozy szczególnie istotne są:
- upadki i urazy — każdy upadek może skutkować złamaniem,
- niedożywienie lub nieprawidłowa dieta — niedobór wapnia i witaminy D3,
- brak aktywności fizycznej — osłabienie mięśni zmniejsza stabilność i ochronę kości,
- niedostateczny nadzór medyczny i brak badań kontrolnych.
Dlatego wsparcie seniorów powinno być kompleksowe — powinno łączyć kwestie zdrowotne, społeczne i edukacyjne.
Rola SZPZLO i program „Aktywny Senior”
Jako przychodnia angażujemy się aktywnie w życie zdrowotne seniorów i łączymy działania profilaktyczne z opieką medyczną. Dlatego seniorzy powyżej 60 roku życia, zamieszkujący na terenie Warszawy mogą skorzystać z bezpłatnych zajęć w ramach programu finansowanego przez m.st. Warszawę pn. „Aktywny Senior”.
W programie oferujemy wykłady edukacyjne i zajęcia gimnastyczne.
ZGŁOSZENIA:
Telefoniczna Obsługa Pacjenta: 22 619 78 76
Z okazji Europejskiego Dnia Seniora życzymy wszystkim seniorom wielu dni wypełnionych spokojem, zdrowiem i wzajemną bliskością. Niech jesień życia będzie czasem aktywności, satysfakcji i radości z relacji międzypokoleniowych!
